Nieuws over arbeidsrecht | Datum: 8 september 2016 | Auteur: Ivanka van Netten

Eindelijk een einde aan de stakingsdreiging bij KLM. Het akkoord is er!

Eerder deze week is duidelijk geworden dat er een CAO-akkoord is tussen de KLM en de FNV. De stakingsdreiging van het grondpersoneel is voorbij nu beide partijen een akkoord hebben bereikt. Partijen hadden eerder van de rechter te horen gekregen dat ze tot 4 september niet mochten staken. De staking stond na deze datum gepland om tot betere arbeidsvoorwaarden te komen en volgens de bond om niet nog verder uitgekleed te worden. Een andere vakbond, vakbond De Unie, was al eerder akkoord met een cao. De grootste vakbond bij grondpersoneel – de FNV – wilde betere afspraken. Ze lagen daardoor op ramkoers met KLM. Het heeft effect gehad. De looneis van 1% komt er per 2018 i.p.v. 2017, de ouderendagen worden niet afgeschaft per 2023 maar gebruikt om roosters te verlichten. Daarnaast zullen ook ongeveer 200 uitzendkrachten een vast dienstverband aangeboden krijgen en bepaalde uitbestedingen zullen niet doorgaan. Dit zijn derhalve zaken voor de langere termijn. Voor de korte termijn gaan de vakbonden samen met KLM optrekken om te lobbyen tegen de verslechteringen van arbeidsvoorwaarden bij Schiphol, in Brussel en Den Haag.

De vrede is nog niet helemaal teruggekeerd. De cao van de piloten loopt tot voorjaar 2018, maar die van het cabinepersoneel is begin dit jaar al verlopen. Hier draait het conflict om de pensioenvoorziening. Afwachten dus wat de toekomst bij KLM gaat brengen.

Wat is nu eigenlijk een cao?

Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd die overeen zijn gekomen tussen één of meer werkgevers of werkgeversorganisaties met één of meer werknemersorganisaties (meestal vakbonden). Zij kunnen aangeven of voor u een cao geldt en wat er dan in staat. Denk bijvoorbeeld aan afspraken over loon, toeslagen, betaling van overwerk, werktijden, proeftijd, opzegtermijn of pensioen.

De afspraken in een cao zijn vaak gunstiger dan afspraken over arbeidsvoorwaarden in de wet. Zo kan het loon in een cao hoger zijn dan het minimumloon of krijgen werknemers meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum. De afspraken in een cao mogen nooit in strijd zijn met de wet. Bijvoorbeeld met het Burgerlijk Wetboek (BW) en de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. In de cao mag dus geen lager loon staan dan het minimumloon of minder vakantiedagen dan in het BW. Ook kan een wet, bijvoorbeeld het BW, bepalen dat bij cao van wettelijke regels mag worden afgeweken.

Er bestaan 2 soorten cao’s:

Bedrijfstak-cao

Dit is een collectieve afspraak die binnen een sector geldt. Een bedrijfstak-cao wordt afgesloten tussen 1 of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en 1 of meer werknemersorganisaties. De cao geldt alleen voor de bedrijven en werknemers die zijn vertegenwoordigd door de partijen die de cao hebben afgesloten.

Ondernemings-cao

Deze collectieve afspraak geldt binnen een bedrijf. Een ondernemings-cao wordt afgesloten tussen een werkgever en 1 of meer werknemersorganisaties.

Algemeen verbindend verklaring (AVV)

Partijen met een bedrijfstak-cao kunnen de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) vragen of de cao voor de gehele bedrijfstak kan gelden. Zo’n cao wordt dan algemeen verbindend verklaard. Ook werkgevers die niet bij de cao-partijen horen maar wel onder de bedrijfstak vallen, moeten zich aan de algemeen verbindend verklaarde cao-bepalingen houden en deze op hun werknemers toepassen. Bijna alle bedrijfstak-cao’s zijn algemeen verbindend verklaard. Daardoor vallen veel werkgevers onder een cao. Een werkgever kan soms om vrijstelling (dispensatie) vragen van de algemeen verbindend verklaring.

Geen cao

Als er geen cao’s of eigen regelingen zijn, maakt u samen met uw werkgever afspraken over uw arbeidsvoorwaarden. Hierbij gelden de algemene regels van de arbeidswetgeving. Deze staan onder andere in de Wet minimumloon, de Arbeidstijdenwet, de Arbeidsomstandighedenwet, de Wet arbeid en zorg en in het Burgerlijk Wetboek. Het is verstandig deze afspraken schriftelijk vast te leggen in een individuele arbeidsovereenkomst, maar dat is niet verplicht.

Lees meer over de collectieve arbeidsoverkomst (CAO).