Nieuws over arbeidsrecht | Datum: 21 juni 2016 | Auteur: Ulli Hoogland
Werknemers gaan meepraten bij faillissement van bedrijf
Een bijna 130 jaar oude wet gaat mogelijk aangepast worden.
Tot nu toe waren bij een faillissement alleen schuldeisers betrokken en kon personeel nog te vaak snel en goedkoop ontslagen worden. Recentelijk zijn een aantal grote bedrijven failliet gegaan en personeel werd ontslagen, terwijl de dag erna al een doorstart werd gemaakt met soms ander personeel of met een deel van het bestaande personeel tegen nieuwe en mindere arbeidsvoorwaarden. Bij dit soort faillissementen worden veel wenkbrauwen gefronst over de manier waarop dit gebeurt.
De nieuwe wet geeft werknemers een stem in de stille voorbereidende fase, het zogeheten “prepack”, van een faillissement of doorstart. Dit kan bijvoorbeeld via de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of andere afvaardiging van de werknemers. Deze krijgt recht op informatie en het recht om gehoord te worden in de betreffende voorbereidende periode. Ook mag een vertegenwoordiger van het personeel plaatsnemen in de commissie van schuldeisers. Ook hier krijgt het personeel dus een stem. Er kan hierdoor bijvoorbeeld voorkomen worden dat de top van een bedrijf nog snel bonussen int voordat de zaak failliet gaat. Tevens kan hiermee voorkomen worden dat werknemers op voorhand aan het kortste eind trekken. Deze maatregelen worden genomen om misbruik door werkgevers in de toekomst te beperken. Met het wetsvoorstel wil de kamer dus tegen gaan dat het faillissement wordt gebruikt om eenvoudig en goedkoop van werknemers af te komen.
Wat speelt er normaal bij Faillissement en Doorstart van een bedrijf?:
Een onderneming is failliet, wanneer zij in de failliete boedel valt van een natuurlijk persoon of rechtspersoon, die eigenaar is van de onderneming. Een failliete werkgever verliest de beschikkingsbevoegdheid over het vermogen dat onder het faillissement valt. De curator krijgt over dit vermogen het beheer, teneinde het voor de schuldeisers te vereffenen. Voor medewerkers die bij de werkgever in dienst zijn is het van groot belang dat de curator geen vergunning van het UWV Werkbedrijf nodig heeft (art 13a en 40 Faillissementswet). Bij de opzegging van de arbeidsovereenkomst, waartoe hij zal overgaan, gelden ook geen opzeggingsverboden en wordt geen transitievergoeding betaald.
Voor deze opzegging van arbeidsovereenkomsten, moet de curator wel de machtiging van de rechter-commissaris krijgen, die toezicht houdt op de afwikkeling van het faillissement. Deze toezegging wordt doorgaans verkregen aangezien de oplopende loonkosten de verhaalsmogelijkheden van de crediteuren zullen schaden, gezien de bijzondere verhaalspositie van medewerkers. Dat is bovendien een reden waarom er in geval van faillissement afwijkende opzeggingsvoorschriften gelden, waardoor opzegging sneller mogelijk is. Het is mogelijk dat de onderneming een doorstart maakt, ondanks het faillissement van de werkgever.
Een failliete werkgever beschikt mogelijk nog wel over een onderneming die levensvatbaar is en zodoende voort kan bestaan. Voor een dergelijke doorstart van de onderneming zullen vaak wel ingrijpende veranderingen en een behoorlijke kapitaal-impuls nodig zijn. De schuldeisers zullen ook bereid moeten zijn om aan de doorstart mee te werken. Een doorstart gaat vaak met een ingrijpende inkrimping van het personeelsbestand gepaard. Mogelijk ontslaat de curator eerste alle medewerkers, terwijl een gedeelte van hen een aanbod krijgt om weer in de door te starten onderneming werkzaam te worden.
De curator die het voornemen heeft om de arbeidsovereenkomst van 20 of meer medewerkers op te zeggen binnen een maand, doet daarvan mededeling aan de betrokken werknemersorganisatie. Hij vraagt dan advies aan de betrokken ondernemingsraad. Tot het doen van mededeling en het vragen van advies zal hij ook overgaan, wanneer hij het voornemen heeft om de onderneming te sluiten of over te dragen. Met voorgaand wetsvoorstel wordt de medezeggenschap ook bij kleinere aanstaande faillissementen in de voorfase al betrokken en maakt een van de personeelsvertegenwoordigers onderdeel uit van de commissie van schuldeisers.
