Nieuws over arbeidsrecht | Datum: 1 juli 2016 | Auteur: Ulli Hoogland

Eindelijk een eigen huis voor klokkenluiders

Een werknemer die een misstand over zijn werkgever meldt, geniet vanaf vandaag rechtsbescherming als klokkenluider. Dan moet er wel sprake zijn van een misstand in plaats van een onderling arbeidsconflict. Bij een melding moet de klokkenluider denken aan een zaak die het individueel belang overstijgt, wat bijvoorbeeld kan spelen in geval van fraude, corruptie, gevaren voor de volksgezondheid of milieu. Een melding over een angstcultuur binnen een bedrijf kan ook, maar deze dient dan onderbouwd te zijn met bijvoorbeeld aanvullende klachten van andere werknemers en een geschiedenis dat dit al langer speelt. Het laatste voorbeeld blijft een schemergebied.

Een melding heeft vaak grote gevolgen voor de betreffende klokkenluider en zoals in de praktijk helaas is gebleken heeft dit soms tot grote persoonlijke verliezen geleid. De klokkenluiders werden niet voldoende beschermd. Vanaf 1 juli 2016 is dat anders. Met de Wet Huis voor Klokkenluiders is een wettelijk recht op bescherming ontstaan. Dit huis heeft zelfs een feitelijke plaats gekregen, namelijk een pand aan de Maliebaan te Utrecht. De wet bepaalt dat werkgevers met meer dan 50 werknemers een klokkenluidersregeling in moeten stellen zodat er intern meldingen gedaan kunnen worden. De uiteindelijke bescherming geldt alleen als er op de juiste manier gemeld wordt. Hiervoor zijn een aantal regels oftewel een stappenplan opgesteld.

U moet daarbij denken aan:

– Bewaar alles wat met de misstand te maken heeft, naast ook het vinden van collega’s die de misstand ook gesignaleerd hebben.

– Informeer bij de afdeling advies van het huis voor klokkenluiders of er echt sprake is van een klokkenluiderszaak.

– Ga langs bij uw leidinggevende of directielid. Middels documenten en feiten kunt u mogelijk een misstand aantonen. Middels advies van de afdeling advies kunt u zo stap voor stap bepalen of en wat u kunt doen.

– Bent u niet tevreden met het opgemaakte rapport door de werkgever, dan kunt u naar een toezichthouder stappen die over het soort misstand gaat. U kunt hierbij denken aan Inspectie van gezondheid, FIOD, etc. Mocht er geen toezichthouder zijn dan kan het Huis ook onderzoek verrichten bijvoorbeeld bij angstculturen.

-De stap naar de de media is een allerlaatste redmiddel, maar zal in de meeste gevallen niet helpen.

Als het stappenplan niet gevolgd is zal er ook geen rechtsbescherming voor de klokkenluider gelden. De wet geldt nog niet voor flexibele werknemers zoals zzp’ers, stagiairs, vrijwilligers, etc. Minister Plasterk heeft inmiddels toegezegd de wet te zullen veranderen zodat ook zij gebruik kunnen maken van deze rechtsbescherming.

Meer informatie over het Adviespunt voor klokkenluiders