Specialisten informatie – Aangaan concurrentiebeding (artikel 7:653 lid 1 BW)

Een concurrentiebeding moet schriftelijk worden overeengekomen en is alleen geldig bij meerderjarigheid. Sinds 2015 vereist een tijdelijk contract een gemotiveerd zwaarwegend bedrijfsbelang. Ontbreekt deze motivatie, dan kan de werknemer het beding vernietigen. Digitale verwijzingen volstaan alleen als ontvangst en instemming aantoonbaar zijn.

Aangaan concurrentiebeding

Het aangaan van het concurrentiebeding wordt aan strenge voorwaarden getoetst, waarbij het beding niet geldt als aan deze voorwaarden niet is voldaan.

In het schriftelijk aangaan van het concurrentiebeding ligt de waarborg dat de werknemer de consequenties van het bezwarende beding goed heeft overwogen: Arrest Goedegebuurte / Dental Post, HR 31 maart 1978, NJ 1979 / 467.

  • Het concurrentiebeding hoeft niet in de arbeidsovereenkomst zelf te staan, zodat een ondertekend afzonderlijk document of ondertekend reglement ook rechtsgeldig is: Hof Den Bosch 4 mei 2004, JAR 2004 / 286. De werknemer is slechts aan het concurrentiebeding (dat niet in de arbeidsovereenkomst opgenomen is) gebonden, als uit een niet voor tweeërlei uitleg vatbare verklaring van hem blijkt dat hij op de hoogte is van het beding en dit beding ook heeft aanvaard:President Rechtbank Utrecht 1 mei 1998, KG 1998 / 205.
  • Een concurrentiebeding dat is opgenomen in de cao volstaat op zichzelf niet. Een cao kan wel beperkingen stellen aan het mogen overeenkomen van een concurrentiebeding.
  • Een ondertekende verklaring met verwijzing naar een regeling (bijvoorbeeld reglement of cao als bijlage) waarin een concurrentiebeding is opgenomen, waarvan de werknemer kennis heeft kunnen nemen en na voldoende bedenktijd mee instemt, geldt wel als een geldig overeengekomen beding. De bijlage hoeft dan niet zelf ondertekend te zijn. De akkoordverklaring van de bijlage (in de arbeidsovereenkomst) hoeft dan niet uitdrukkelijk te verwijzen naar het concurrentiebeding. Indien de bijlage daarentegen niet is verstrekt, is gebondenheid aan daarin opgenomen concurrentiebeding alleen geldig als er expliciet naar het daarin opgenomen concurrentiebeding is verwezen: Arrest Philips/Oostendorp, HR 28 maart 2008, JAR 2008 / 113 (ook wel paardensprongcriterium genoemd). Onvoldoende is een digitale bevestiging van ontvangst van de arbeidsovereenkomst met daarin een concurrentiebeding, nu een schriftelijke handtekening is vereist. Een arbeidsovereenkomst die verwijst naar algemene voorwaarden die digitaal zijn toegestuurd, waarin een concurrentiebeding is opgenomen, zou vermoedelijk voldoende kunnen zijn, als ontvangst wordt bewezen. Een verwijzing naar een reglement of cao op een website, vraagt vermoedelijk dat in de arbeidsovereenkomst expliciet naar het concurrentiebeding wordt verwezen.

Andere eisen die gelden voor het aangaan van het het beding:

  • Een rechtsgeldig beding dient schriftelijk overeengekomen te worden met een meerderjarige. Meerderjarig in het arbeidsrecht is normaal iemand van 16 jaar (artikel 7:612 BW), hoewel ook 18 jaar wordt verdedigd ten behoeve van het concurrentiebeding (hierover bestaat nog geen jurisprudentie). Het door de werknemer ondertekenen van een brief waarin verwezen wordt naar de vorige arbeidsvoorwaarden die tijdens de minderjarigheid aangegaan zijn, vormt geen uitzondering. Het concurrentiebeding moet (opnieuw) voorgelegd en ondertekend worden: HR 1 juli 1983, NJ 1984 / 88.
  • Indien het beding door misbruik van omstandigheden (dwang) tot stand is gekomen, dan kan er een beroep op vernietiging worden gedaan in de vorm van een vernietiging met terugwerkende kracht middels 7:653 lid 2 BW.

Wijzigingen door de Wet Werk en Zekerheid.

Door deze wetswijziging geldt vanaf 1 januari 2015 de eis dat bij een tijdelijke arbeidsovereenkomst het concurrentiebeding alleen overeengekomen mag worden, als de werkgever in het schriftelijke contract (in het beding) uitdrukkelijk en deugdelijk motiveert dat hij bij dat beding een zwaarwegend bedrijfsbelang heeft. Het ontbreken van een dergelijk belang geeft de werknemer de mogelijkheid dat beding te vernietigen. Dat geldt dus voor nieuwe contracten die daarna aangegaan worden. In afwachting van nadere jurisprudentie wordt een uitgebreide en specifiek op de functie gerichte motivatie van de noodzaak van het beding geschreven. Voor de zekerheid wordt er voor gekozen om maatwerk te leveren, door per functie aan te geven waardoor daarin de noodzaak voor het beding ligt. Daarbij wordt dan aangegeven welke specifieke kennis en/of bedrijfsinformatie voor de specifieke functie in het geding is. De eerste lagere rechtspraak lijkt wel deze kant van een uitgebreide specifieke motivering op te gaan (Rechtbank Amsterdam, 23 juli 2015, JAR 2015/211 en RBAMS:2015:4864).
 

 
Deze informatie is voor cursisten die bij ons een opleiding arbeidsrecht volgen.

 

Onze opleidingen

Leergang arbeidsrecht

Met deze opleiding leert u de essentie van het arbeidsrecht aan de hand van boeiende praktijk-voorbeelden. De doelgroep is iedereen die een grondige basis wenst in het arbeidsrecht, zoals een medewerker HR, bedrijfsleider, belastingadviseur of medewerker loonadministratie.

Lees meer

Specialist arbeidsrecht

De opleiding Specialist Arbeidsrecht is bedoeld voor de cursisten die zich vergaand willen specialiseren. Degene die doelgericht in dossiers willen adviseren of zelf handelen. Deze cursus is op het niveau post-master en bedoeld voor o.a. HR-directors, HR-managers, accountants, mediators en rechtskundigen

Lees meer

Strategisch arbeidsrecht

Deze Post-Master bestaat u 4 volledige cursusdagen in het arbeidsrecht (totaal 28 uur). Tijdens deze dagen leert u complexe vraagstukken op te lossen, waarbij u met begrip, strategie en visie doelgericht kunt werken.  De overzichtelijke opbouw en praktische aanpak maken de dagen direct toepasbaar. 

Lees meer

HR + AI

In deze Post-Master werkt u aan alle bouwstenen van uw oplossend vermogen. Juist in het tijdperk van AI is het belangrijk om doortastend, doelgericht, kritisch en verbindend te zijn. Dit is dus veel meer dan een AI-training. Het gaat om jou en hoe je integraal vraagstukken kan oplossen met een menselijke maat. 

Interactieve cursusdagen (twee keer een tweedaagse) en 8 opgaven

Lees meer